De Nederlandse overheid zet in op het aardgasvrij maken van wijken. Daarmee valt milieuwinst te halen in de vorm van CO₂ -reductie. Stel dat je woningen en wijken niet alleen aardgasvrij maakt, maar ook kiest voor circulair materiaalgebruik. Is er dan sprake van extra CO₂ -reductie bij circulair bouwen en hoe groot kan die extra reductie zijn bij respectievelijk nieuwbouw en bestaande bouw?
Dit is, vrij vertaald, de onderzoeksvraag die W/E kreeg van het ministerie van BZK voor een verkennende studie. Daarbij is gekeken naar de renovatie van bestaande woningen en naar nieuwbouwwoningen die zijn gebouwd volgens de BENG-eisen (Bijna Energie Neutraal Gebouw). Bovendien zijn zowel rijwoningen als appartementen onderzocht.
Om te onderzoeken wat het effect van circulair materiaalgebruik zou kunnen zijn, is uitgegaan van de 5 circulaire strategieën die we elders hebben beschreven.
Voor deze verkennende studie is gekeken naar:
Deze opties zijn verkend met behulp van het maatlatinstrument GPR Gebouw en de informatie die beschikbaar is in de Nationale Milieudatabase (voor bouwmaterialen).
De grootste winst qua CO₂ -reductie door toepassing van circulair bouwen principes is te verwachten bij de nieuwbouw. Nieuwbouwwoningen mogen sinds 1 juli 2018 alleen aardgasvrij worden opgeleverd. Bovendien moet nieuwbouw woningen vanaf 1 januari 2020 voldoen aan de zogenaamde BENG eisen. Het gebouw moet “Bijna Energie Neutraal” zijn, dat wil zeggen het totale energieverbruik mag niet te hoog zijn (<50 kWh/m2/jr) en dit verbruik moet voor tenminste 40% worden gedekt door duurzame energieopwekking op het gebouw.
De W/E studie geeft aan dat er voor zulke nieuwbouw een duidelijk potentieel ligt voor CO₂ -reductie, gekoppeld aan de keuze voor circulaire materiaalinzet.
Volgens onze analyse lijkt de inzet van biobased materialen in de nieuwbouw de beste mogelijkheid tot CO₂ -reductie te bieden, met ca. 30% reductie op de materiaal-gerelateerde CO2-emissie. De inzet van hergebruikte materialen lijkt minder op te leveren, maar dit ligt ook wel aan de beperkte beschikbaarheid van milieudata over zulke materialen. Bij renovatie van bestaande woningen is het potentieel voor CO₂ -reductie door circulair materiaalgebruik een stuk kleiner dan bij nieuwbouw, wellicht is een reductie mogelijk van 10-20% van de materiaal-gerelateerde emissie.