Hoe neem je als gemeente integrale duurzaamheid mee in een aanbestedingsproject?

Artikel 28 nov 2024

Veel gemeenten worstelen met de vraag hoe je duurzaamheid van gebouwen op een objectieve manier mee kunt nemen in een aanbestedingstraject. Een duurzaam gebouw kent namelijk verschillende verschijningsvormen. Denk bijvoorbeeld aan een zeer energiezuinig gebouw, een circulair gebouw van materialen met een lage milieubelasting, of een gebouw dat toekomstbestendig en flexibel is. En bij voorkeur is er aandacht voor integrale duurzaamheid en krijgen alle duurzaamheidsthema’s een plek in het ontwerp. Maar hoe beoordeel je deze verschillende ontwerpen objectief op integrale duurzaamheid?

Voor aanbestedingsprojecten waarin integrale duurzaamheid een rol speelt gebruiken ambitieuze gemeenten GPR Gebouw om duurzaamheidsambities vast te leggen, te toetsten en om aanbieders op uiteenlopende ontwerpen op een transparante manier met elkaar te vergelijken. Eén van de gemeenten die met GPR Gebouw werkt tijdens het aanbestedingsproces, is gemeente Haarlemmermeer.

Aanbesteding duurzame sporthal

Gemeente Haarlemmermeer heeft hoge ambities op het gebied van duurzaamheid en gebruikt GPR Gebouw tijdens het aanbestedingsproces van een duurzame sporthal in gebiedsontwikkeling Lincolnpark. In samenwerking met Stichting W/E adviseurs heeft de gemeente onderzocht hoe deze ambities vertaald kunnen worden in GPR-scores en welke thema’s van GPR Gebouw centraal moeten staan; voor de gemeente Haarlemmermeer waren dit de thema’s energie en milieu. Om de inschrijvers uit te dagen op deze duurzaamheidsthema’s, is ervoor gekozen om deze thema’s zwaarder mee te laten wegen tijdens de beoordeling. De duurzame ambities van gemeente Haarlemmermeer zijn weerspiegeld in de GPR-scores en projectdoelstellingen.

Duurzaam bouwen ambities

Gebiedsontwikkeling Lincolnpark van gemeente Haarlemmermeer heeft hoge ambities met betrekking tot duurzaamheid, Christiaan Homburg, bouwkundige bij gemeente Haarlemmer beantwoord enkele vragen over het project.

Wat zijn de duurzaamheidsambities van gebiedsontwikkeling Lincolnpark?

“Vernieuwing en duurzame oplossingen staan voorop in dit project. Zo houden we bij de bouw rekening met de gevolgen van het veranderde klimaat en daarnaast wordt de wijk energieneutraal. We gebruiken zo veel mogelijk natuurlijke materialen, zoals hout en we maken van Lincolnpark een groen gebied, met veel bomen en struiken.”

Hoe heeft GPR Gebouw geholpen voor het uitvragen van een duurzaam ontwerp?

“GPR Gebouw heeft geholpen bij het formuleren van de duurzaamheidseisen van de sporthal en het meetbaar maken van de ambities. Daarnaast konden we met behulp van GPR Gebouw de bij de aanbesteding ingediende ontwerpen op een eenduidige manier beoordelen op duurzaamheid. Dat wil zeggen dat er moest worden voldaan aan een minimale eis die middels een getoetste GPR Gebouw berekening moest worden aangetoond.”

Wat maakt het gekozen ontwerp duurzaam?

“De duurzaamheid van het gebouw wordt vooral gehaald uit het gebruik van hout. Zo is de hoofddraagconstructie volledig van hout gemaakt, de binnenwanden zijn gemaakt van CLT en er worden CLT-vloeren toegepast. Daarnaast is de gevel bekleed met hout en wekt het gebouw de totale gebouw gebonden behoefte aan elektriciteit zelf op middels PV-panelen.”

 

Op basis van referentieprojecten vroeg gemeente Haarlemmermeer vijf partijen om deel te nemen aan de selectieprocedure. Het inzetten op duurzaamheid, door hier een groot aantal punten aan toe te kennen, werd beloond; alle partijen hadden ingezet op duurzaamheid in hun ontwerp, wat zichtbaar was in de scores. Een aantal partijen ontvingen het hoogste aantal punten op duurzaamheid, met een scoregemiddelde uit GPR Gebouw van een 9,0. De opdracht is uiteindelijke gegund aan BINX Smartility b.v.

 

Duurzaamheidsambities vaststellen met GPR Gebouw

Gemeenten gebruiken GPR Gebouw tijdens aanbestedingsprojecten als hulpmiddel om de duurzaamheidsambities te kunnen vaststellen. GPR Gebouw brengt de mate van integrale duurzaamheid in kaart met een cijfer tussen de 0 en 10 op de thema’s energie, milieu, gezondheid, gebruikskwaliteit en toekomstwaarde. GPR Gebouw kan naast gebouwen, materiaal en vastgoed, ook worden ingezet voor unieke gebouwen, zoals sporthallen, zwembaden en stations. Door gebruik te maken van GPR Gebouw kan de gemeente duurzaamheid op een objectieve manier laten scoren tijdens een aanbestedingsproces. Uiteenlopende ontwerpen worden transparant met elkaar vergeleken en de opdrachtnemer krijgt de ruimte om creatieve en vernieuwende ideeën te waarderen op het gebied van duurzaamheid.

Duurzame ambities toetsen en borgen

Naast het vaststellen van de duurzaamheidsambities, biedt GPR Gebouw de mogelijkheid om tijdens het gehele proces de duurzame ambities te bewaken; van het definitief ontwerp tot na de uitvoering worden de gestelde GPR-scores regelmatig getoetst. Om zo te borgen dat de gewenste kwaliteit op het gebied van duurzaamheid ook tot uiting komt in het eindresultaat. Ook kiezen gemeenten ervoor om GPR-scores contractueel vast te leggen, en deze tijdens het proces te blijven toetsen.

Steeds meer gemeenten kiezen ervoor om de integrale duurzaamheid objectief mee te nemen in een aanbestedingsproject met GPR Gebouw. Eerder schreven we over hoe de gemeente Gooise Meren, gemeente Diemen, gemeente Tilburg, en gemeente Oss dat doen. Wil je meer informatie? Neem dan contact op met Wester Regelink, adviseur bij Stichting W/E adviseurs.